سند: چرا مناطق آزاد به یکی از مسیرهای اصلی ورود کالای قاچاق تبدیل شده‌اند؟

• تعداد صفحات: ۵ -
  
• تهیه کننده: مدیریت پژوهش خبری معاونت خبر صدا و سیما -
  
• سال ایجاد: ۱۳۹۶ -
• زبان سند: فارسی

دانلود فایل pdf چرا مناطق آزاد به یکی از مسیرهای اصلی ورود کالای قاچاق تبدیل شده‌اند؟

بخش ابتدایی سند:

در حال حاضر، ۷ منطقه آزاد تجاری ارس، ماکو، انزلی، قشم، کیش، چابهار و اروند در کشور فعال هستند و دولت از سال گذشته در حال تلاش است تا با افزودن مناطق آزاد بوشهر، جاسک، اینچه برون، اردبیل، بانه و مریوان، مهران و زابل به مناطق آزاد فعلی کشور، تعداد این مناطق در کشور را دو برابر کند.

در همین زمینه، جعفر آهنگران، مشاور  دبیرخانه  شورای عالی منطقه آزاد در مصاحبه با خبرگزاری فارس در تاریخ ۶ تیرماه سال ۹۵ گفت: افزایش تعداد مناطق آزاد تجاری سال گذشته به تصویب شورای عالی مناطق آزاد رسیده بود و این موضوع دو بار در مجلس مطرح شد که رد شد. روز ۲۶ خرداد ۹۵ موضوع افزایش مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی مجدد اً در هیأت دولت مطرح و تصویب شد که با قید دو فوریت به زودی به مجلس برود. قرار است ۷ منطقه آزاد تجاری جدید و ۱۶ منطقه ویژه اقتصادی به مجموعه مناطق آزاد و ویژه کشور اضافه شود.

همانطور که مشاور دبیرخانه شورای عالی منطقه آزاد اشاره کرده است، در سال گذشته دو مرتبه در تاریخ‌های ۲۹ آذرماه و ۵ بهمن‌ماه، کلیات لایحه ایجاد مناطق جدید آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی و اصلاح محدوده برخی از مناطق آزاد در صحن علنی مجلس مورد بررسی قرار گرفت که هر دو بار کلیات آن با مخالفت اکثریت نمایندگان مجلس رد شد. البته لایحه‌ای که دولت به مجلس داده بود، لایحه ایجاد ۷ منطقه آزاد و ۱۱ منطقه ویژه اقتصادی بود ولی با توجه به نزدیک بودن ایام انتخابات مجلس، تعداد این مناطق ویژه اقتصادی در مجلس از ۱۱ به ۷۷ (و سپس به ۱۰۲ منطقه) رسید. با این وجود، بعد از آنکه با ایراد احمد توکلی، نماینده مردم تهران در مجلس نهم مبنی بر اینکه پیشنهاد نمایندگان برای ایجاد مناطق جدید بار مالی دارد و طبق قانون اساسی مجلس نمی‌تواند طرحی که بار مالی دارد برای دولت داشته باشد، این لایحه به کمیسیون اقتصادی مجلس برگشت. در جلسه این کمیسیون با حضور اکبر ترکان، مشاور رئیس جمهور و دبیرکل شورای عالی مناطق آزاد تجاری و صنعتی مقرر شد که دولت لایحه ایجاد ۷۰ منطقه آزاد و ویژه را به مجلس بدهد. این لایحه در جلسه بعدی مجلس (۲۹ آذرماه) مطرح شد و به دلیل اینکه مخالف قانون برنامه پنجم توسعه بود (براساس تبصره ۱ ماده ۱۱۷ قانون برنامه پنجم توسعه برقراری هرگونه تضعیف یا معافیت مالیاتی در طول برنامه ممنوع است) ولی نتوانست رای دو سوم نمایندگان را به دست نیاورد، به تصویب نرسید.

در جریان بررسی کلیات این لایحه در ۵ بهمن‌ماه، نمایندگان موافق لایحه ایجاد مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی نیز به نکاتی همچون لزوم توجه به خواسته مردم در ایجاد این مناطق، معافیت مالیاتی و افزایش صادرات و اختصاص درصدی از درآمدهای این مناطق به محرومان بومی و اشتغال‌زایی مولد اشاره کردند. نمایندگان مخالف این لایحه نیز به نکاتی همچون مغایرت محتوای این لایحه با برنامه پنجم توسعه مبنی بر افزایش درآمدهای مالیاتی، سابقه رد شدن آن در مجلس در یک ماه گذشته و غیر ضروری بودن طرح مجدد آن، عملکرد ناموفق مناطق آزاد تجاری و صنعتی در جذب نقدینگی سرگردان و تسهیل صادرات و ضربه به منافع ملی در صورت افزایش واردات از طریق این مناطق اشاره کردند.

یکی از ریشه های اصلی اصرار دولت در این موضوع و ارسال سه باره لایحه افزایش مناطق آزاد به مجلس در کمتر از یک سال، این نکته است که ایجاد برخی از این مناطق آزاد مانند اینچه برون و بوشهر جزو وعده های رئیس جمهور به مردم آن مناطق از کشور در سفرهای استانی بوده است. عجله دولت برای ایجاد برخی از این مناطق آزاد مانند اینچه برون به حدی بوده است که از ماه ها قبل از تصویب و ایجاد رسمی این مناطق آزاد، مدیرانی برای این مناطق نیز مشخص کرده است.

ادامه مطلب در سند pdf