پایان قاچاق پارچه با ایجاد گمرکات تخصصی نساجی؟
گمرکات تخصصی نساجی
بر اساس ابلاغیه جدید اداره کل دفتر واردات گمرک صرفا چند گمرک تخصصی بوشهر، شهید رجایی، آبادان، چابهار، زاهدان، خوی، تهران، غرب تهران، جلفا و کیش امکان ثبت و ترخیص واردات پارچه کشور را دارا هستند و گمرکات دیگر چه در مناطق آزاد و چه در سرزمین اصلی اجازه ترخیص نخواهند داشت.
به گزارش تابناک اقتصادی؛ یکی از اصلی‌ترین مشکلات صنعت نساجی در سال‌های اخیر واردات بی‌رویه انواع پارچه، حتی پارچه‌هایی که توان تولید داخلی آن نیز وجود دارد به کشور است.
البته به پیشنهاد وزارت صمت و دیگر دستگاه‌های حامی تولید انواع پارچه‌هایی که توان تولید داخلی آنها وجود دارد با تعرفه بالا گمرکی حمایت می‌شوند. اما در این بین برخی از سودجویان با توجه به عدم تخصصی بودن گمرکات کشور و نارسایی تمیز دادن پارچه‌های مختلف در سازمان استاندارد اقدام به «اظهار خلاف واقع» می‌کردند.
به عبارت ساده‌تر، سودجویان با اظهار کد تعرفه پارچه‌هایی که تولید داخلی ندارند (تعرفه اندک) اقدام به واردات پارچه‌هایی می‌کردند که در داخل کشور تولید می‌شدند.
حالا برای حل این بحران تاریخی گمرک جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفته است که پارچه و تمام کالاهای مرتبط با صنعت نساجی تنها از گمرکات تخصصی که توانایی تمیز انواع پارچه را دارند وارد شود.
بر این اساس طبق دستورالعملی که علی وکیلی مدیر کل دفتر واردات گمرک ایران صادر کرده است، گمرکات بوشهر، شهیدرجایی، آبادان، چابهار، زاهدان، خوی، تهران، غرب تهران، جلفا، کیش، بعنوان گمرک تخصصی مجاز به ترخیص کالاهای نساجی معرفی شده‌اند.
این تصمیم می‌تواند گام بلندی در راستای حمایت از صنعت نساجی کشور باشد و این صنعت را از واردات بی‌رویه و آن هم به صورت «اظهار خلاف واقع» نجات دهد.
اعتراض عجیب مناطق آزاد
این مصوبه اعتراض برخی از واردکنندگان را به همراه داشت با این وجود موضوعی که به دور از ذهن بود، به درخواست مسئولان مناطق آزاد ماکو مربوط می‌شود.
مدیران این منطقه ممنوعیت واردات پارچه به منطقه آزاد ماکو را به عنوان مانعی برای تولید عنوان کرده‌اند. این درحالی است که بررسی عملکرد مناطق آزاد، خلاف این واقعیت را نشان می‌دهد.
بررسی عملکرد مناطق آزاد ایران طی سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۸ که از سوی مرکز پژوهش های مجلس منتشر شده است، نشان می‌دهد سهم این مناطق (با لحاظ صادرات خدمات) از صادرات غیرنفتی کشور حدود ۱ درصد، از میزان تولید حدود ۱ درصد، از تعداد واحدهای تولیدی فعال کمتر از ۳ درصد، از جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی حدود ۱۰ درصد و از اشتغال زایی کل کشور حدود ۴ درصد است.
از طرفی میزان واردات کالا از طریق مناطق آزاد نیز حدود ۲ برابر صادرات کالا از این مناطق به خارج از کشور است.
از سوی دیگر در شهرک های صنعتی کشور، واحد های تولیدی فراوانی وجود داشته که تعداد این واحد ها قابل قیاس با واحد های تولیدی موجود در مناطق آزاد نیست. این درحالی است که وسعت مناطق آزاد بیش از ۳ برابر وسعت شهرک‌ها و نواحی صنعتی کشور بوده اما میزان اشتغال در شهرک‌های صنعتی بیش از ۳ برابر اشتغال در مناطق آزاد کشور است. با چنین عملکردی، چگونه مناطق آزاد این پیشنهاد عجیب را مطرح کرده اند؟
یکی از معضلات اساسی صنعت نساجی کشور، واردات بی رویه پارچه و قاچاق رسمی از مبادی قانونی کشور بوده است، امری که در سایه عدم نیازسنجی صحیح صورت گرفته بود. بی‌تردید این مصوبه گمرک و حرکت به سمت تخصصی شدن گمرکات کشور، زمینه ساز سرمایه گذاری بیشتر در حوزه نساجی کشور خواهد بود.
مدیر عامل سازمان منطقه آزاد ماکو در نامه ای به مدیر کل گمرک خواستار اصلاح ابلاغیه صادره از سوی گمرک و افزوده شدن گمرک بازرگان به گمرکات تخصصی پارچه شد
در متن نامه محمدرضا عبدالرحیمی آمده است: عطف به نامه دفتر محترم واردات مبنی بر تعیین گمرکات تخصصی ترخیص پارچه و عدم صدور مجوز ترخیص برای کالای فوق از محل گمرک سایر گمرکات از جمله گمرک بازرگان واقع منطقه آزاد ماکو ، همانگونه که آگاهی دارند گمرک بازرگان علاوه بر اینکه طی چندین دهه به عنوان دروازه اصلی واردات و صادرات کشور و ترانزیت خارجی از ترکیه و کشورهای اروپایی محسوب می شود، از سابقه طولانی نیز در ترخیص انواع منسوجات و پارچه برخوردار است.
او اضافه کرده است: همچنین این گمرک از کلیه شرایط لازم اعم از کارشناسان خبره قاچگمرکی در این حوزه و آزمایشگاه تعیین ماهیت با دامنه فعالیت شناسایی انواع پارچه نیز بهره مند است. این در حالیست به دلیل نزدیکی و دسترسی به بازارهای تولید پارچه کشور همسایه تعداد زیادی واحد تولیدی پوشاک در منطقه آزاد ماکو شکل گرفته و هزاران نفر نیز در آنها مشغول فعالیتند.
مدیر عامل سازمان منطقه آزاد ماکو تاکید کرد: سلب اجازه ورود پارچه از گمرک بازرگان علیرغم شرایط مسبوق الذکر به هیچ وجه با وجود تجربه زیسته و اندوخته موجود در آن از منطق کارشناسی بر خوردار نیست، بلکه در سال تولید، مانع زدایی و پشتیبانی ها به خود از مصادیق مانع زایی و افزایش هزینه های مادی و معنوی تولید در مسیر تولید کنندگان منطقه آزاد ماکو محسوب می شود.
عبدالرحیمی ادامه داد: در حالیکه تولید کنندگان برای تامین نیاز های مواد اولیه وارداتی خود از کشور ترکیه و … از مسیر کشور دیگری مثل نخجوان آذربایجان با گمرکی فاقد هر گونه سابقه و کارشناس تخصصی واقع در صدها کیلومتر دورتر انجام دهند، طرفه آنکه برخی گمرکات مذکور در نامه صدرالاشاره هم اکنون نمونه های پارچه های ترخیصی خود را جهت تعیین ماهیت برای تعیین تعرفه به آزمایشگاههای مستقر در گمرک بازرگان ارسال می کنند.
مدیر عامل سازمان منطقه آزاد ماکو تصریح کرد: بر این اساس حمایت از واحدهای تولیدی در منطقه آزاد ماکو که میزبان سرمایه گذاران داخلی و خارجی در صنایع نساجی و پوشاک بوده و بخشی از مواد اولیه محصولات تولیدی خویش را از خارج کشور تأمین و پس از ترخیص قطعی آن از گمرک بازرگان نسبت به تولید اقدام می کند.
او در پایان گفت: بهره گیری اثر بخش از تجارب و سرمایه گذاریهای صورت گرفته در ارتباط با بازرگانی پارچه و منسوجات این منطقه ایجاب می کند، نسبت به اصلاح ابلاغیه دفتر محترم واردات و افزوده شدن گمرک بازرگان به گمرکات تخصصی پارچه اقدام لازم با قید فوریت و اهمیت معمول شود.
محدودیت ترخیص پارچه از گمرک بازرگان ماکو برداشته شد
نماینده مردم ماکو، چالدران، شوط و پلدشت در مجلس شورای اسلامی گفت: با پیگیری‌های به عمل آمده، محدودیت ترخیص پارچه از گمرک بازرگان برداشته شد.
محمد علی‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در ارومیه، اظهار داشت: اخیرا دستورالعملی از طریق مدیرکل دفتر واردات گمرک، تحت عنوان تخصصی کردن گمرکات کشور صادر شد.
وی تصریح کرد: این در حالی است که متاسفانه در این دستورالعمل، بزرگترین مرز زمینی کشور یعنی بازرگان ماکو نادیده گرفته شده بود.
نماینده مردم ماکو، چالدران، شوط و پلدشت در مجلس شورای اسلامی گفت: بنابراین با توجه به اینکه تنها یک گمرک استان مجاز به ترخیص پارچه شده بود، این دستورالعمل باعث شد تا تعداد قابل توجهی از همشهریانی که در راستای واردات کالا فعالیت می‌کردند و همچنین فعالان اقتصادی، تجار و به ویژه تولیدکنندگانی که در منطقه حضور داشته و نیاز به تامین پارچه بودند، نگران و مضطرب شوند.
