واردات خودرو به مناطق آزاد

اوایل شهرویر ماه امسال مصوبه واردات خودرو ابلاغ شد. در این مصوبه واردات خودرو به مناطق آزاد دارای محدودیت ها و قیود بیشتری است. حال این مناطق به فکر اصلاح مصوبه مذکور هستند.

تاریخچه واردات خودرو به مناطق آزاد

یکی از شاخصه های شناخته شده برای مردم در مناطق آزاد کشور به ویژه کیش، قشم، انزلی و اروند وجود خودروهای لوکس و البته ارزانتر یا هم قیمت بسیاری از خودروهای داخلی بود. خودروهایی که عمدتا از آسیای شرقی و آمریکا وارد این مناطق می شد و به دلیل قیمت مناسب هم عمدتا مورد استقبال ساکنان این مناطق قرار می گرفت. علاوه بر این یکی از تفریحات گردشگران در مناطق آزاد اجاره این خودروها و استفاده تفریحی از آن ها بود.

با اعمال تحرم ها و به دلیل مدیریت ارز در کشور دستور ممنوعیت واردات خودرو به کشور و مناطق آزاد صادر شد و پس از گذشت دو سال از این ممنوعیت، مشکلات متعددی حداقل گریبانگیر مردم و ساکنان این مناطق به ویژه قشم و کیش شده است. البته ممنوعیت واردات خودرو به مناطق آزاد ابتدا از ممنوع شدن واردات خودروهای برند های خاص و همینطور خودروهای ساخت آمریکا شروع شد و بعد به یکباره واردات خودرو ممنوع شد.

مصوبه هیئت وزیران دولت دوازدهم در خصوص ممنوعیت واردات خودرو در ۲۹ خرداد ۱۳۹۸ شامل مناطق آزاد هم شد و از آن زمان تا کنون، امکان واردات خودرو در مناطق آزاد وجود ندارد.

مصوبه واردات خودرو به مناطق آزاد

در سومین روز از شهریور ماه، آیین‌نامه واردات خودرو که در 26 مرداد ماه به تصویب هیات وزیران رسیده بود، توسط معاون اول رئیس جمهور نهایی و به کلیه سازمان‌ها شامل وزارت صمت، وزارت کشور، وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد ابلاغ شد.

بر این اساس، دبیر شورایعالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی با انتقاد از این آیین‌نامه اعلام کرد که در این مصوبه، مشوقات در نظر گرفته شده برای سرزمین اصلی بیش از مناطق آزاد است و مناطق آزاد با محدودیت بیشتری نسبت به سرزمین اصلی مواجه شده اند.

سعید محمد، همچنین از نگاه کارشناسی و نقد فنی و قانونی به این مصوبه سخن گفت و ضمن بیان اشکالات این مصوبه و اجحاف در حق مناطق آزاد که در نهایت بهبود وضعیت اقتصاد کلان کشور را با مشکل مواجه می‌کند، بازنگری جدی در مصوبه اخیر و احیای نقش موثر و حیاتی مناطق آزاد در واردات هدفمند خودرو را از معاون اول رییس جمهور خواستار شده بود.

توضیحات وزیر صمت درباره واردات خودرو به مناطق آزاد

سیدرضا فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت در گفت‌وگو با ایسنا، درباره واردات خودرو گفت: در منطقه آزاد تنها قید این است که خودرو کاملا برقی یا هیبریدی باشد و قید دیگری وجود ندارد.

وی افزود: وقتی درباره آیین نامه واردات صحبت می‌کنیم کل کشور را در برمی‌گیرد. تاکنون هم مناطق آزاد واردات خودرو نداشته که قانون آن بخواهد تغییر کند.

به گفته وزیر صمت سایر بندهای آیین نامه در مناطق آزاد هم صادق است. برای مثال برای شماره‌گذاری هم همان سازوکار عرضه در بورس انجام خواهد شد. بنابراین تنها تفاوت واردات خودرو به مناطق آزاد این است که یک قید بیشتر دارد و خودرو باید برقی یا هیبریدی باشد.

آیین نامه واردات برای مناطق آزاد بازنگری می‌شود؟

فاطمی امین در پاسخ به اینکه آیا امکان بازنگری آیین نامه واردات برای مناطق آزاد وجود دارد؟ تصریح کرد: ممکن است مناطق آزاد پیشنهادی ارائه کنند و در وزارت صمت بررسی شود، اما این آیین‌نامه مصوب شده است.

شهرام موسوی مدیر توسعه صادرات، امورگمرکی و ارزش افزوده دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی از تقاضای مناطق آزاد از دولت برای تدوین یک آیین‌نامه واردات خودرو مخصوص این مناطق خبر داده است. چرا که اساس این آیین‌نامه ورود خودرو به سرزمین اصلی است، بسیاری از بندهای آن مبتلا به سرزمین اصلی و در تناقض با مقررات مناطق آزاد است.

بیستر بخوانید: سند: آیین نامه واردات خودرو‌های هیبریدی به مناطق آزاد

تدوین آیین نامه مخصوص واردات خودرو براى مناطق آزاد

شهرام موسوی با اشاره به آیین‌نامه واردات خودرو اظهار کرد: مناطق آزاد بر اساس مصوبه هیات وزیران مشمول آیین‌نامه ضوابط فنی واردات خودرو به سرزمین اصلی شدند. اما از آنجایی که اساس این آیین‌نامه ورود خودرو به سرزمین اصلی است، بسیاری از بندهای آن مبتلابه سرزمین اصلی و در تناقض با مقررات مناطق آزاد است. برای مثال در آیین‌نامه بحث حقوق ورودی مطرح شده است درصورتی که مناطق آزاد حقوق ورودی ندارد. این باعث شده است واردات خودرو به مناطق آزاد دچار مشکل شود.

وی ادامه داد: بر این اساس مناطق آزاد با موافقت کمیسیون اقتصادی دولت تقاضا کرد آیین نامه‌ای مخصوص مناطق آزاد با در نظر گرفتن حساسیت‌های وزارت صمت، سازمان محیط زیست و… تحت عنوان آیین‌نامه ضوابط فنی واردات خودرو به مناطق آزاد تدوین شود تا هم موارد متناقض حذف شود و در عین حال بتوان واردات خودرو به مناطق آزاد را تسهیل کرد. این درخواست در کمیسیون تخصصی اقتصاد دولت و در کمیسیون اصلی اقتصاد دولت هم مصوب شده است و در دستور کار هیات محترم وزیران قرار خواهد گرفت.

مدیر توسعه صادرات، امورگمرکی و ارزش افزوده دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با اشاره به آیین‌نامه اخیر واردات خودرو، عنوان کرد: در یکی از بندهای این مصوبه مناطق ازاد مشمول واردات برای خودروهای هیبردی و دوگانه در نظر گرفته شده است. دبیرخانه شورایعالی معتقد است بندهای دیگر این مصوبه مشمول مناطق ازاد نمی‌شود. بنابراین طی نامه‌ای ازمعاونت محترم حقوقی رییس جمهور استفساریه گرفتیم که آیا بندهای دیگر مشمول مناطق آزاد می‌شود یا خیر، اگر میشود باید درخواست اصلاحیه صادر شود.

دنبال واردات خودرو به مناطق آزاد نیستیم

اخیرا دبیرخانه شورای مناطق آزاد در راستای مقابله با آنچه که به شایعه پراکنی ها و تشویش اذهان عمومی تعبیر کرده است مواردی را در این زمینه بیان کرده است. بدینوسیله دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی به منظور شفاف سازی، موارد ذیل را به اطلاع عموم رساند:

۱- درخواست ارسالی به وزارت صنعت، معدن و تجارت بابت سرمایه گذاری خارجی در بخش حمل و نقل عمومی و سازمانی در مناطق آزاد کیش و قشم بوده است و به هیچ وجه بحث واردات صرف خودرو مطرح نبوده و در روش سرمایه گذاری خارجی به هیچ وجه مالکیت خودرو به اشخاص منتقل نشده و صرفاً توسط شرکت سرمایه گذار و با مالکیت آن شرکت مدیریت می‌شود.

۲- بر اساس ظرفیت بند ۴ از مصوبه ۱۴۰۱/۰۵/۲۶ هیئت محترم وزیران، سرمایه گذاران خارجی در حوزه حمل و نقل عمومی را مجاز شمرده و این دبیرخانه به جهت نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی مناطق آزاد در آستانه برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ قطر از تمامی پیشنهادات سرمایه گذاران خارجی در چهارچوب قوانین و مقررات استقبال می‌کند.

در بند چهارم مصوبه هیئت وزیران مورخ ۱۴۰۱/۰۵/۲۶ در خصوص آئین نامه اجرایی واردات خودرو آورده شده است: واردات خودروهای سواری به صورت سرمایه گذاری خارجی با تأیید سازمان سرمایه گذاری خارجی برای استفاده در شبکه حمل و نقل عمومی مجاز است. دستورالعمل این بند توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری وزارت کشور تدوین و ابلاغ می‌شود.

۳- طبق مصوبه مذکور، مسئول تهیه دستورالعمل مربوطه وزارت صمت و کشور است که پس از معرفی سرمایه گذاران خارجی توسط دبیرخانه شورایعالی، طبق دستورالعمل فوق‌الذکر تصمیم قطعی اتخاذ خواهد شد.

۴- بدیهی است واردات خودرو صرفاً بر اساس سامانه موجود در وزارت صمت و با تشخیص و اهلیت سنجی توسط این وزارت خانه به صورت عادلانه در مورد همه متقاضیان برقرار خواهد بود که البته متفاوت از بحث سرمایه گذاری خارجی است.

واردات خودرو یک فرایند پویاست

عبدالله توکلی، معاون دفتر صنایع خودرو وزارت صمت با بیان اینکه لیست واردکنندگان خودرو بسته نشده است، خاطر نشان کرد: فرآیند واردات پویاست و شرکت‌هایی که بتوانند در زمینه ثبت سفارش و واردات اقدام کنند فرصت برای اضافه شدن به لیست واردکنندگان همچنان وجود دارد.

این مقام مسئول تاکید کرد: اگر واردکنندگان ارز با منشا خارجی داشته باشند می‌توانند در زمینه حمل‌ونقل عمومی سرمایه‌گذاری و یا خودروهایی برقی در مناطق آزاد وارد کنند.

واردات خودرو به مناطق آزاد تعیین تکلیف نشده

سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد قشم با بیان اینکه با شروط مقرر در مصوبه هیات دولت هیچ خودرویی به مناطق آزاد وارد نخواهد شد، گفت: خودروی برقی متناسب با شرایط آب و هوایی منطقه آزاد قشم نیست.

گرشاسبی ادامه داد: نکته بعدی در مورد شرایط واردات خودرو به مناطق آزاد است. واردات خودرو به مناطق آزاد تعیین تکلیف نشده، زیرا مشخص نیست آیا مناطق آزاد مانند سرزمین اصلی باید خودرو‌های خود را از بورس کالا بخرند؟ آیا سقف ۱۰ هزار دلار یا ۲۰ هزار یورو باید برای این خودرو‌ها هم رعایت شود؟ چه شرکت‌هایی مجاز به واردات به مناطق آزاد هستند؟

خدمات پس از فروش برای شرکت‌های واردکننده خودرو به مناطق آزاد توجیه اقتصادی ندارد

سرپرست معاونت اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد قشم در گفتگو با اقتصاد ۲۴ ادامه داد: یکی از شروط واردات خودرو، ارائه خدمات پس از فروش است در حالی که در مناطق آزادی همانند کیش و قشم خدمات پس از فروش برای شرکت‌های واردکننده توجیه اقتصادی ندارد، زیرا زمانی خدمات پس از فروش امکان ارائه دارد که حداقل ۱۰۰ هزار خودرو از یک برند وارد این مناطق شود؛ در حالی که به طور مثال حداکثر ۱۵ هزار خودرو در برند‌های مختلف وارد قشم خواهد شد.

گرشاسبی ادامه داد: بنابراین توجیه پذیر نیست که شرکتی برای خودرو‌های وارداتی خود به مناطق آزاد خدمات پس از فروش ایجاد کند. مردم در حال حاضر در مناطق آزاد مثل قشم و کیش، خدمات پس از فروش و تامین قطعات خودرو‌های خود را از کشور‌های همجوار تامین می‌کنند، چون دسترسی به کشور‌های همجوار راحت‌تر است البته مراکز تامین خدمات در قشم وجود دارد، ولی خدمات پس از فروش برند خاص در منطقه قشم توجیه اقتصادی ندارد؛ بنابراین سرنوشت واردات خودرو به مناطق آزاد در هاله‌ای از ابهام است؛ هرچند دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد پیگیر واردات خودرو به مناطق است، ولی تاکنون عملیاتی نشده است. این است که مناطق آزاد ایران در واردات خودرو نسبت به کشور عقب است در حالی که کشور باید نسبت به مناطق آزاد عقب باشد.

مصوبه پلاک‌گذاری ملی خودروهای مجاز به تردد در مناطق آزاد ابلاغ شد

محمد مخبر معاون اول رئیس‌جمهور مصوبه هیئت وزیران در خصوص شیوه پلاک‌گذاری ملی و تردد در سرزمین اصلی خودروهای مجاز به تردد در مناطق آزاد تجاری – صنعتی را ابلاغ کرد.

منابع: ایسنا ، مهر ، صدا و سیما ، فرینا ، ایلنا ، فارس