اصلاح و تصویب لایحه ایجاد مناطق جدید

تصویب لایحه مناطق جدید؛ نمایندگان مجلس شورای اسلامی به منظور تامین نظر شورای نگهبان لایحه ایجاد ۸ منطقه آزاد تجاری صنعتی را اصلاح کردند.

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز مجلس لایحه ایجاد ۸ منطقه آزاد تجاری صنعتی، اصلاح محدوده دو منطقه آزاد تجاری صنعتی و ایجاد مناطق ویژه اقتصادی را که از شورای نگهبان اعاده شده بود بررسی کرده و اصلاحاتی را در این لایحه اعمال کردند و به تصویب لایحه مناطق جدید پرداختند.

عنوان این لایحه به لایحه ایجاد هشت منطقه آزاد تجاری صنعتی، اصلاح محدوده دو منطقه آزاد تجاری صنعتی و ایجاد ۱۳ منطقه ویژه اقتصادی تغییر کرد. تصویب لایحه مناطق جدید در شرایطی انجام شد که شبهات فراوانی در خصوص مغایرت های این لایجه با ایرادات شورای نگهبان و ایرادات مجمع تشخیص مصلحت وجود دارد.

ماده واحده این طرح به شرح زیر اصلاح شد:

در راستای تحقق بند ۱۱ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی مبنی بر توسعه حوزه عمل مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور و به منظور انتقال فناوری های پیشرفته گسترش و تسهیل تولید، صادرات کالا و خدمات و تامین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج به دولت اجازه داده می شود با رعایت مفاد قانون برنامه ۵ ساله ششم توسعه اقتصادی ایران مصوب ۱۴/ ۱۲/ ۱۳۹۵ :

۱ـ در استان های گلستان (اینچه برون) ، ایلام(مهران)، اردبیل(اردبیل)، سیستان و بلوچستان(سیستان)، کردستان(بانه و مریوان)، هرمزگان(جاسگ)، بوشهر(بوشهر)، کرمانشاه(قصر شیرین)، منطقه آزاد تجاری صنعتی مطابق نقشه های پیوست مصوب هیات دولت ایجاد کند.

۲_ اراضی نیمه شمالی جزیره هرمز به وسعت ۲۱ کیلومتر مربع بهم پیوسته و راه اتصال دریای آن به جزیره قشم را مطابق نقشه پیوست پس از تایید ستاد فرماندهی کل قوا به محدوده منطقه آزاد تجاری – صنعتی قشم ملحق و محدوده منطقه آزاد ماکو مطابق با نقشه‌های پیوست مصوب هیات دولت اصلاح کند.

۳_ در استان‌های فارس (فسا و لار)، یزد (ابرکوه و میبد)، زنجان (زنجان)، کهگیلویه و بویراحمد (گچساران)، آذربایجان غربی (سرو – ارومیه)، خراسان رضوی (خواف و قوچان)، لرستان (خرم‌آباد)، قزوین (تاکستان) و اصفهان (شاهین‌شهر) منطقه ویژه اقتصادی و در استان البرز (ساوجبلاغ) منطقه ویژه اقتصادی دارویی ایجاد کند.

براساس تبصره ۱ این ماده مناطق آزاد تجاری – صنعتی ایجاد شده به موجب بند ۱ این ماده واحده با رعایت تبصره‌های ذیل و براساس قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران و مصوب ۱۳۷۲.۶.۷ و اصلاحات بعدی آن و مناطق ویژه اقتصادی فوق براساس قانون تشکیل و اداره مناطق ویژه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۸۴.۹.۵ و اصلاحات بعدی آن اداره می‌شود.

براساس تبصره ۲ این ماده اعمال امتیازات قانونی مربوط به ورود و خروج کالا در مناطق آزاد تجاری – صنعتی موضوع این قانون به استثنای مواد، کالاها، تجهیزات و ماشین‌آلات مورد نیاز طرح‌های سرمایه‌گذاری و توصیه‌ای مناطق منوط به تعیین محصور شدن محدوده مورد نظر توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران و استقرار آن در مبادی ورودی و خروجی منطقه است. سازمان منطقه می‌تواند بخش‌هایی از محدوده قانونی منطقه را به تدریج محصور و پس از تایید و استقرار گمرک نسبت به عملیاتی نمودن محدوده اقدام کند. سازمان منطقه موظف است ظرف یک سال و نیم پس از تشکیل طرح جامع منطقه را با رعایت اسناد و طرح‌های ملی بالادستی تهیه و برای تصویب به شورای عالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی ارائه کند. شورای عالی موظف است حداکثر ظرف مدت شش ماه نسبت به تصویب طرح جامع اقدام و مراتب را جهت اجرا ابلاغ کند. واگذاری زمین تا زمان تصویب طرح جامع منطقه حداکثر تا ۱۵ درصد مساحت محدوده به فعالیت‌های اقتصادی بر سر کاربری‌های مبتنی بر پهنه‌بندی‌های اولیه مورد تایید کارگروهی که توسط شورای عالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی تعیین می‌شود صورت می‌پذیرد. پس از تصویب طرح جامع واگذاری‌ها در چارچوب طرح مصوب توسط سازمان منطقه انجام می‌شود.

براساس تبصره ۳ این ماده واردات کالا از خارج کشور به مناطق آزاد ایجاد شده به موجب بند ۱ این ماده واحده به منظور عرضه به مسافرین ممنوع و اعطای معافیت کالای همراه مسافر از مناطق مذکور به سرزمین اصلی صرفا شامل کالاهای تولید شده در آن مناطق می‌باشد.

براساس تبصره ۴ این ماده مجوز واردات خودروهای سواری خارجی در محدوده مناطق آزاد ایجاد شده به موجب بند ۱ این ماده واحده صرفا به اشخاصی اعطا می‌شود که دارای مجوز فعالیت اقتصادی در محدوده منطقه باشد. تردد خودروهای فوق صرفا در محدوده مصوب پیوست این قانون امکان‌پذیر است.

براساس تبصره ۵ این ماده دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مکلف است هر شش ماه یکبار گزارش عملکرد مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی را تهیه و به کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ارجاع دهد.

براساس تصویب نمایندگان فهرست مناطق ویژه اقتصادی موضوع بند ۴ ماده واحده و جدول ذیل آن حذف شد و نقشه‌های مناطق آزاد موضوع بندهای ۱ و ۲ ماده واحده در پیوست قانون موجود است.

طی تصویب لایحه مناطق جدید، همچنین به منظور رفع ایراد شورای نگهبان، امروز (سه شنبه 26 آذر) طرح 90 منطقه ویژه اقتصادی در مجلس شورای اسلامی تصویب شد.

چند ویژگی طرح ایجاد 90 منطقه ویژه اقتصادی

•  عدم تعیین مکان دقیق، محدوده و متولی هر منطقه.
•  عدم تعیین تکلیف پیرامون کاهش درآمدهای عمومی ناشی از معافیت‌های گمرکی و مالیاتی مناطق.
•  این طرح کمتر از دوسوم رای آورد با اینکه بر خلاف ماده 6 قانون برنامه ششم بود!

این مطلب را مطالعه کنید:

نظر شورای نگهبان درمورد مصوبه افزایش مناطق آزاد و ویژه

منبع: ایسنا